Η ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΣΤΗ ΕΛΛΑΔΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΧΟΛΙΑ ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ
Παραθέτουμε απόσπασμα από το βιβλίο του καθηγητή Πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Κρήτης, Στέλιου Αλεξανδρόπουλου, ο οποίος τέλειωσε άδοξα την ζωή του με καρδιακό επεισόδιο στο γραφείο του, στο πανεπιστήμιο το 2006 μέσα από την συγκίνηση, που του προκάλεσε η ρήξη του με τις πανεπιστημιακές αρχές, εξ αιτίας καταγγελιών του για αναξιοκρατία. Η σχολή κοινωνικών επιστημών προς τιμή του έκδωσε τον Μάιο του 2010 την διδακτορική του διατριβή με τίτλο: «ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ».Από τις εκδόσεις «ΚΡΙΤΙΚΗ».
Το βιβλίο το έγραψε το 1990 αλλά δεν παύει και σήμερα να είναι επίκαιρο.
«Τα κόμματα που είναι στην κυβέρνηση έχουν την τάση να περιστέλλουν ή να συγκρούονται με τις συντεχνιακές διεκδικήσεις και επιδιώκουν ένα εξορθολογισμό των αντιφατικών πολυστρωματικών συμφερόντων, ενώ αυτά που βρίσκονται στην αντιπολίτευση έχουν την τάση να υιοθετούν το σύνολο σχεδόν των διεκδικήσεων
προκειμένου να αξιοποιήσουν τον απονομιμοποιητικό έναντι της κυβέρνησης ρόλο τους, σύμφωνα με το μοντέλο που δημιούργησε η λαικϊστική αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ και εν μέρει της Αριστεράς την δεκαετία του 70. Έτσι στο σύντομο σχετικά διάστημα της αντιπολίτευσης τα ελληνικά πολιτικά κόμματα αναπτύχθηκαν ως σύγχρονα κόμματα σε παράλληλες συνθήκες μια σοβούσης κρίσης στον τομέα της συνοχής της εναλλακτικής τους πολιτικής. Πρόκειται για φαινόμενο που δεν είναι στενά ελληνικό αλλά που στην δική μας περίπτωση χρωματίζεται δυσάρεστα από τις επιμεριστικές συντεχνιακές στάσεις και την απουσία κοινωνικά συναινετικών πρακτικών. Σε κάθε περίπτωση η κατάσταση ακυβερνησίας που εκδηλώθηκε το 1989 και ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης «ανάγκης» από τα τρία μεγάλα κόμματα δεν φαίνεται να είναι άσχετος με την κρίση της εναλλακτικής κομματικής πολιτικής για την οποία γίνεται λόγος. Όπως είναι γνωστό η συζήτηση για την κρίση του πλουραλιστικού συστήματος κομματικής αντιπροσώπευσης στις σύγχρονες αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες, επικεντρώνεται στο γεγονός ότι τα πολιτικά κόμματα περιορίζονται όλο ένα και περισσότερο, σε έναν «τελετουργικό» συμβολικό ρόλο και στο ρόλο κινητοποίησης εκλογέων, ενώ βρίσκονται σε αδυναμία , λόγω και του πολυσυλλεκτικού τους χαρακτήρα, να ανταποκριθούν στο βασικό κανονιστικό και συνάμα λειτουργικό πρόσταγμα της αντιπροσωπευτικής θεωρίας.: την επεξεργασία και άσκηση συνεκτικής εναλλακτικής πολιτικής. Σχετικά με αυτό ο C. OFF παρατηρεί το εξής παράδοξο, ότι δηλαδή η επεξεργασία και άσκηση συνεκτικής εναλλακτικής πολιτικής καθίσταται σχεδόν αδύνατη στο επίπεδο συνολικά ενός μεμονωμένου κόμματος, ενώ η λήψη αποφάσεων γίνεται εφικτή είτε στο επίπεδο μιας ομάδας ή φατρίας στο εσωτερικό αυτού του μεμονωμένου κόμματος, είτε σε διακομματική συμμαχική βάση μεταξύ δύο ή περισσότερων κομμάτων. Η θέση αυτή νομίζω περιγράφει αρκετά καλά και τη σημερινή κρίση εναλλακτικής πολιτικής που χαρακτηρίζει τα ελληνικά πολιτικά κόμματα. Χρειάζεται όμως μια σημαντική προσθήκη: Πρόκειται για το γεγονός ότι ιστορικοί λόγοι και συνθήκες γύρω από τις οποίες διαμορφώθηκαν οι κομματικές πολιτικές και η ενότητα των ιστορικών πλέον κομμάτων στην Ελλάδα στην αρχή της μεταπολίτευσης φαίνεται σήμερα να έχουν μεταβληθεί. Πιθανόν να γίνουν σημαντικές κομματικές ανακατατάξεις στο προσεχές μέλλον.»