Η ΤΑΙΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΩΑΜΕΘ ΚΑΙ «Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ» ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ Είναι απαράδεκτα τα επεισόδια που γίνονται εξαιτίας της ταινίας για τον Μωάμεθ -καλής η άθλιας δεν έχει σημασία- από τους φανατικούς μουσουλμάνους, σε όλες τις γωνιές του κόσμου. Μέχρι και η υπουργός των εξωτερικών των Η.Π.Α Χίλαρι Κλίντον αναγκάστηκε να προβεί σε δημόσια δήλωση και να καταδικάσει την ταινία . Από τον φόβο βίαιων επεισοδίων. Έχουν οι Αμερικανοί πικρή πείρα από την κατακρήμνιση των δίδυμων πύργων της Ν. Υόρκης από του φανατικούς μουσουλμάνους της Αλ Κάϊντα. Προηγουμένως, πριν γράψω το κείμενο είδα στην οθόνη της τηλεόρασης, την πρωθυπουργό τη Αυστραλίας να καταδικάζει την ταινία, καθώς και τα επεισόδια από τους μουσουλμάνους του Σίδνευ. Όλο αυτό το σκηνικό μου θύμισε τον δικό μας τον μεγάλο διανοητή, πολιτικό, και συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη και την φασαρία από τους «δικούς μας» φανατικούς «Χριστιανούς» όπου έκαναν φασαρία και διαδηλώσεις, το 1988 για το κινηματογραφικό του έργο¨ «ο τελευταίος πειρασμός» σε σκηνοθεσία του Ιταλοαμεροκανού σκηνοθέτη Μάρτιν Σκορτσέζε. Οι φανατικοί βεβαίως που είναι άνθρωποι αγράμματοι και περιορισμένης αντιλήψεως, ζώντας στον κόσμο των προλήψεων και των προκαταλήψεων δεν γνωρίζουν για την ελευθερία της έκφρασης η οποία έχει κατακτηθεί στις κοινωνίες της αναγέννησης και του διαφωτισμού. Η ΤΑΙΝΑ- Παραγωγή: Αμερικανική Σκηνοθεσία: Μάρτιν Σκορτσέζε Πρωταγωνιστούν: Γουίλεμ Νταφόε, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Πολ Γκρέκο, Βέρνα Μπλουμ Εποχής 1988 Περίληψη Ο ξυλουργός Ιησούς από τη Ναζαρέτ, που βασανίζεται από τους πειρασμούς των διαμόνων, της ενοχής για την παραγωγή σταυρών για τους Ρωμαίους, του οίκτου για τους ανθρώπους και τον κόσμο, και της σταθερής πρόσκλησης από το Θεό, αποφασίζει να βρει τί επιθυμεί ο Θεός από αυτόν. Αλλά, καθώς η αποστολή του πλησιάζει στην εκπλήρωση, καλείται να αντιμετωπίσει το μέγιστο πειρασμό: την κανονική ζωή ενός καλού ανθρώπου με την Μαρία Μαγδαληνή. Η ταινία είναι βασισμένη, όχι στα Ευαγγέλια, αλλά στο ομώνυμο και πολυσυζητημένο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη. «Μια από τις πιο αμφιλεγόμενες, θρησκευτικές ταινίες, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του δικού μας Νίκου Καζαντζάκη (γράφηκε το 1955), για το οποίο σχεδόν αφορίστηκε από την επίσημη εκκλησία εξαιτίας της διαφορετικής προσέγγισης της προσωπικότητας του Θεανθρώπου. Ενδεικτικά, πρέπει να αναφερθεί ότι το βιβλίο μπήκε στη ρωμαιοκαθολική λίστα των λεγόμενων «απαγορευμένων βιβλίων». Στην Αμερική μάλιστα, έγιναν προσπάθειες απαγόρευσης της κυκλοφορίας του στις βιβλιοθήκες, κάτι που, όπως ήταν αναμενόμενο, βοήθησε στην ένταξή του στα bestseller της εποχής. Αλλά και η ταινία, αν και χάρισε στο Scorsese μία υποψηφιότητα για oscar καλύτερης σκηνοθεσίας, αποτέλεσε αφορμή αμέτρητων απόψεων και κριτικών: από τη μια η επίσημη θέση της εκκλησίας και των φανατικών της πίστεως που μιλούσαν για κατάφωρη έλλειψη σεβασμού προς το πρόσωπο του Θεανθρώπου και από την άλλη οι μη ανήκοντες στην παπική ή ορθόδοξη μερίδα ή σε κάποια άλλη θρησκεία γενικότερα που την αντιμετώπισαν ως άλλο ένα φιλμ που πραγματεύεται τη ζωή κάποιου ιστορικού προσώπου.» Είναι λυπηρό ότι δεν ζήτησε ποτέ κανείς την συγνώμη που οφείλει στον μεγάλο συγγραφέα που λάμπρυνε την Ελλάδα στο εξωτερικό με το έργο της διανοίας του. Γράφει ο ίδιος ο Καζαντζάκης για το έργο του» "Η κάθε στιγμή του Χριστού είναι αγώνας και νίκη. Νίκησε την ακαταμάχητη γοητεία της απλής ανθρώπινης χαράς, νίκησε τους πειρασμούς, μετουσίωνε ολοένα τη σάρκα σε πνέμα κι ανηφόριζε, έφτασε στην κορυφή του Γολγοθά, ανέβηκε στο Σταυρό. Μα κι εκεί ο αγώνας του δεν τελείωσε, επάνω στο Σταυρό τον περίμενε ο Πειρασμός, ο Τελευταίος Πειρασμός, σε μια βίαιη αστραπή άπλωσε το πνέμα του Πονηρού μπροστά από τα λιποθυμισμένα μάτια του Σταυρωμένου το πλανερό όραμα μιας γαλήνιας, ευτυχισμένης ζωής: είχε πάρει, λέει, έτσι του φάνηκε, τον εύκολο στρωτό δρόμο του ανθρώπου, είχε παντρευτεί, είχε κάμει παιδιά, τον αγαπούσαν και τον τιμούσαν οι άνθρωποι. Και τώρα γέρος πια, κάθουνταν στο κατώφλι του σπιτιού του, θυμόταν τις λαχτάρες της νιότης του και χαμογελούσε ευχαριστημένος. Τι καλά, τι φρόνιμα που έκαμε και πήρε το δρόμο του ανθρώπου, και τι παραφροσύνη ήταν εκείνη να θέλει, λέει, να σώσει τον κόσμο ! Τι χαρά που γλίτωσε από τις κακουχίες, το μαρτύρι και το Σταυρό. Να ποιος ήταν ο τελευταίος πειρασμός που ήρθε, σε μιαν αστραπή, να ταράξει τις στερνές στιγμές του Σωτήρα. Μα ολομεμιάς τίναξε ο Χριστός το κεφάλι, άνοιξε τα μάτια, είδε, όχι, όχι, δεν πρόδωκε, δόξα σοι ο Θεός, δεν λιποτάχτησε, εξετέλεσε την αποστολή που του εμπιστεύτηκε ο Θεός, δεν παντρεύτηκε, δεν έζησε ευτυχισμένος, έφτασε στην κορυφή της θυσίας, βρίσκεται καρφωμένος απάνω στο Σταυρό. 'Εκλεισε τα μάτια του ευτυχισμένος, και τότε ακούστηκε θριαμβευτικιά η κραυγή: "Τετέλεσται !" Δηλαδή τέλεψα το χρέος μου, σταυρώθηκα, δεν έπεσα στον πειρασμό. Για να δώσω ένα ανώτατο πρότυπο στον αγωνιζόμενο άνθρωπο, για να δείξω πως δεν πρέπει να φοβάται τον πόνο, τον πειρασμό και το θάνατο, γιατί όλα αυτά μπορεί να νικηθούν, νικήθηκαν κιόλα, γράφτηκε το βιβλίο ετούτο. Ο Χριστός πόνεσε, κι από τότε ο πόνος άγιασε, πολέμησε, ως την τελευταία στιγμή, ο Πειρασμός να τον πλανέψει, κι ο Πειρασμός νικήθηκε, σταυρώθηκε ο Χριστός, κι από τότε νικήθηκε ο θάνατος. Κάθε εμπόδιο στην πορεία του γίνουνταν αφορμή κι ορόσημο νίκης, έχουμε πια ένα πρότυπο μπροστά μας, που μας ανοίγει το δρόμο και μας δίνει κουράγιο".