Εμπορία και παράνομη διακίνηση γυναικών και παιδιών
Σύγχρονη μορφή βίας και εκμετάλλευσης
Όταν το Φεβρουάριο του 2009, το Γραφείο των Ηνωμένων
Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC) παρουσίασε την πρώτη ουσιαστικά Παγκόσμια Έκθεση για την Εμπορία Ανθρώπων, δυστυχώς επιβεβαίωνε επίσημα και με αδιαμφι-σβήτητα στοιχεία, εκείνο που
εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες γνωρίζαμε. Ότι δηλαδή,
το συχνά αποσιωπημένο φαινόμενο της σύγχρονης δουλείας έχει απλώσει παντού τα πλοκάμια του και βρίσκεται σε συνεχή έξαρση. Η εμπορία ανθρώπων είναι ένα παγκόσμιο οργανωμένο έγκλημα με μικρό ρίσκο
και δισεκατομμύρια κέρδη.
Διεθνή Στοιχεία
Σεξουαλική Εκμετάλλευση Γυναικών & Κοριτσιών
Η διακίνηση και εμπορία γυναικών, παιδιών και ανδρών,
με σκοπό την πώλησή τους σε συνθήκες σκλαβιάς αποτελεί τη δεύτερη σε κερδοφορία παράνομη δραστη-ριότητα στον κόσμο, μετά το εμπόριο ναρκωτικών.
Σύμφωνα με το Αναπτυξιακό Ταμείο Γυναικών των Ηνωμένων Εθνών (UNIFEM), εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο πωλούνται διαμέσου διεθνών συνόρων και δια της βίας από 800 000 μέχρι και δύο εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο. Πολλοί καταλήγουν σε καταναγκαστική πορνεία. Το 80% από αυτούς είναι γυναίκες και κορίτσια. Περίπου οι μισές είναι ανήλικες. Η διαφυγή είναι πολύ δύσκολη. Δεν είναι λίγες οι φορές που η προσπάθεια
απελευθέρωσης, πληρώνεται από τις νεαρές συνήθως κοπέλες με την ίδια τη ζωή τους.
Τα πιο πάνω στοιχεία επιβεβαιώνει και η Έκθεση του UNODC. Σύμφωνα με τα στοιχεία που λήφθηκαν από
155 χώρες, η πιο συνηθισμένη μορφή εμπορίας
ανθρώπων (79%) είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση. Τα θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης είναι κυρίως γυναίκες και μικρά κορίτσια. Έκπληξη προκαλεί το γεγονός ότι στις χώρες που παρείχαν πληροφορίες για το φύλο των εμπόρων (30%) η πλειοψηφία τους είναι γυναίκες. Στη Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, το 60% των καταδικασθέντων για εμπόριο ανθρώπων είναι γυναίκες. Στις περιοχές αυτές η εμπορία γυναικών
από γυναίκες αποτελεί κανόνα. Βαθύτερα κοινω-νικά, ψυχολογικά, οικονομικά και καταναγκαστικού χαρακτήρα αίτια ωθούν άλλες γυναίκες, συνήθως πρώην θύματα,
να γίνονται τελικά θύτες.
Καταναγκαστική Εργασία
Η δεύτερη πιο συνηθισμένη μορφή εμπορίας ανθρώπων είναι η καταναγκαστική εργασία (18%). Η διαλεύκανση και καταγγελία των περιπτώσεων καταναγκαστικής εργασίας είναι πολύ πιο σπάνια από τις περιπτώσεις σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
Η εκμετάλλευση της πιαδικής Αθωότητας
Το 20% των θυμάτων της εμπορίας ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο είναι παιδιά. Σε κάποιες μάλιστα περιοχές της Αφρικής και την περιοχή του Μεκόγκ,
τα παιδιά αποτελούν την πλειοψηφία των θυμάτων.
Τα ευκίνητα δάκτυλα τους χρησιμοποιούνται για
διάφορες σκληρές εργασίες. Αθώα παιδιά ωθούνται
στην επαιτεία, την παιδική πορνεία, η την παιδική
πορνογραφία. Αγόρια που μαθαίνουν να σκοτώνουν
πριν μάθουν να διαβάζουν, κορίτσια που εξωθούνται
στην πορνεία πριν γίνουν γυναίκες. Η νοοτροπία
και οι διακρίσεις με βάση το φύλο ευθύνονται όσο ευθύνεται και η φτώχεια. Η εκμετάλλευση των παιδιών είναι η πιο απάνθρωπη πτυχή ενός εγκλήματος που αποτελεί ντροπή για όλους μας.
Έλλειψη Καταδικαστικών Αποφάσεων
Οι καταδικαστικές αποφάσεις για το αδίκημα της εμπορία
ανθρώπων αυξάνονται, ιδιαίτερα σε ένα μικρό αριθμό
χωρών. Ωστόσο, στις περισσότερες χώρες οι καταδικαστικές
αποφάσεις δεν υπερβαί-νουν τις 1,5 ανά 100.000 άτομα.
Η αναλογία αυτή είναι ακόμη χαμηλότερη και από το φυσιολογικό επίπεδο των σπάνιων εγκλημάτων όπως οι απαγωγές στη Δυτική Ευρώπη και αναλογικά ακόμη χαμηλότερο σε σχέση με τον εκτιμώμενο αριθμό θυμάτων.
Το Αόρατο Έγκλημα στην Υπηρεσία του Καπιταλισμού
Εκτιμάται ότι μόνο ένα μικρό μέρος του προβλήματος
είναι ορατό και ότι είναι εκατοντάδες χιλιάδες τα θύματα που εξαναγκάζονται στην εκπόρνευση η στη σκληρή εργασία στα χωράφια, τα εργοτάξια, την οικιακή δουλεία. Ο αριθμός τους αναμένεται να αυξηθεί καθώς η οικονομική κρίση μεγαλώνει τον κύκλο των εν δυνάμει θυμάτων ενώ αυξάνεται ταυτόχρονα συνεχώς η ζήτηση φτηνών αγαθών και υπηρεσιών.
Η κατάσταση στην Κύπρο
Παραδοχή του Προβλήματος
Η παραδοχή του προβλήματος στην χώρα μας δεν ήταν πάντοτε αυτονόητη, αφού δυστυχώς και στην Κύπρο για χρόνια αποσιωπούταν η αλήθεια, ιδιαίτερα γύρω από το θέμα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης εκατοντάδων γυναικών που έρχονταν στο τόπο μας για να εργαστούν ως καλλιτέχνιδες. Η κοινή παραδοχή, ότι τα διεθνή δίκτυα του οργανωμένου αυτού εγκλήματος δεν μας έχουν εξαιρέσει από τις δραστηριότητες τους, αποτελεί την απαρχή της αντιμετώπισης και της πάταξης του προβλήματος αυτού.
Θέληση και Αποφασιστικότητα στην Αντιμετώπιση του
Χαιρετίζουμε ιδιαίτερα τη θέληση και την αποφασιστι- κότητα της σημερινής Κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργού για αντιμετώπιση του οργανωμένου
και ειδεχθούς αυτού εγκλήματος, που εκφράζεται
μέσα από την εφαρμογή πρακτικών μέτρων
και στοχευόμενων ενεργειών σε όλα τα επίπεδα.
Νομοθετικό Πλαίσιο
Η εφαρμογή από το καλοκαίρι του 2007, της νέας νομοθεσίας, αποτελεί ένα σωστό νομικό πλαίσιο που
μπορεί να συμβάλει έμπρακτα στην πάταξη της σωματεμπορίας. Η νέα Νομοθεσία είναι πλήρως εναρμονισμένη με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και σύμφωνη με τις διεθνείς συμβάσεις. Καλύπτει τα αδικήματα της εμπορίας προσώπων, της εμπορίας ανηλίκων, της εμπορίας ανθρώπινων οργάνων, τη σεξουαλική εκμετάλλευση ατόμων και τη σεξουαλική
εκμετάλλευση ανηλίκων. Επιπλέον στο νόμο καθορίζεται
μηχανισμός αναφοράς θυμάτων, διασφαλίζονται τα δικαιώματα των θυμάτων (όπως για παράδειγμα ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, επίδομα, το δικαίωμα απασχόλησης, η πρόσβαση σε εκπαιδευτικά προγράμ-ματα), ενώ προβλέπεται και περίοδος περίσκεψης ενός μήνα με πιθανότητα ανανέωσης.