ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΑΚΟΥ ΚΑΙ Η ΑΣΗΜΑΝΤΌΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ
Στον ύστερο μεσαίωνα κατά την διάρκεια μετάβασης από την φεουδαρχία στον διαρκώς εξελισσόμενο καπιταλισμό,o άνθρωπος αισθανόταν μοναξιά αδυναμία, και ασημαντότητα. Στην σημερινή περίοδο του Μονοπωλιακού καπιταλισμού ξανάρχονται αυτά τα ψυχολογικά φαινόμενα στη επιφάνια.
«Η ασημαντότητα του ατόμου στην εποχή μας αφορά όχι μόνο τον ρόλο του σαν επιχειρηματία , υπαλλήλου ή χειρώνακτα, αλλά και τον ρόλο του σαν πελάτη Μία ριζική αλλαγή έχει επέλθει στον ρόλο του σαν πελάτη κατά τις τελευταίες δεκαετίες.
Ο πελάτης που πήγαινε σε ένα κατάστημα λιανικής πώλησης που ανήκε σε ανεξάρτητο επιχειρηματία ήταν βέβαιος πως θα εύρισκε προσωπική εξυπηρέτηση¨ η ατομική του αγορά ήταν σημαντική για τον ιδιοκτήτη του καταστήματος. Γινόταν δεκτός σαν κάποιος που είχε σπουδαιότητα και οι επιθυμίες του γινόταν σεβαστές. Το ίδιο το γεγονός ότι αγόραζε του έδινε σπουδαιότητα και αξιοπρέπεια.» Σήμερα οι σχέσεις στα πολυκαταστήματα είναι απρόσωπες . Ο άνθρωπος είναι η ομοίωση της εικόνας του παραγόμενου μοναχικού εμπορεύματος. Έχει εργαλειοποιηθεί στην καπιταλιστική γραμμή παραγωγής και διανομής, με σκοπό την επιδίωξη της μεγιστοποίησης του κέρδους. Πόσο διαφορετικές όμως είναι οι σχέσεις ενός πελάτη με ένα σύγχρονο γενικό κατάστημα. Εντυπωσιάζεται από την απεραντοσύνη του καταστήματος, τον αριθμό του προσωπικού, την μεγάλη ποικιλία των εμπορευμάτων που προσφέρονται Όλα αυτά τον κάνουν να αισθάνεται συγκριτικά μικρός αδύναμος και ασήμαντος. Σαν άτομο δεν έχει καμιά σπουδαιότητα για το γενικό κατάστημα. Σπουδαιότητα έχει σαν «ένας» πελάτης Το κατάστημα δεν θέλει να τον χάσει, γιατί αυτό θα αποτελούσε ένδειξη πώς κάτι δεν πάει καλά και μπορεί να σημαίνει πως το κατάστημα θα χάσει και άλλους πελάτες για τον ίδιο λόγο. Σαν αφηρημένος πελάτης
είναι σημαντικός. Σα συγκεκριμένος πελάτης είναι ολότελα ασήμαντος. Κανείς δε χαίρεται ιδιαίτερα για τον ερχομό του, κανείς δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα , για τις επιθυμίες του. Η πράξη της αγοράς έγινε παρόμοια με την μετάβαση στο ταχυδρομείο όπου αγοράζεις γραμματόσημα. Εκτός του ψυχολογικού παράγοντα στην ανάπτυξη του καπιταλισμού καίριος και πρωταρχικός , είναι ο οικονομικός παράγων, ο οποίος διαμορφώνει το περιβάλλον και την ψυχολογία του ατόμου.. Στην φάση της Μονοπωλιοποίησης καταστρέφονται οι μικρές βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις.
και οι ιδιοκτήτες τους είτε απαρτίζουν τις στρατιές των ανέργων των πόλεων είτε γίνονται υπάλληλοι με πενιχρό μισθό στις Μονοπωλιακές επιχειρήσεις. Ένας λόγος παραπάνω οι ιδιοκτήτες των μικρών επιχειρήσεων να αισθάνονται απειλούμενοι αδύναμοι και ασήμαντοι. Η σημερινή κατάσταση τονίζεται ιδιαίτερα με τις μεθόδους της σύγχρονης διαφήμισης. Τα όσα έλεγε για να πουλήσει το εμπόρευμα του ο παλιού τύπου επιχειρηματίας ήταν κατά βάση λογικά. Ήξερε το εμπόρευμα του, ήξερε τις ανάγκες του πελάτη και προσπαθούσε να το πουλήσει με βάση αυτές τις γνώσεις.
Η σύγχρονη διαφήμιση είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος της διαφορετική. Δεν απευθύνεται στην λογική αλλά στο συναίσθημα όπως και κάθε είδος υπνωτικής υποβολής, προσπαθεί να εντυπώσει τα αντικείμενα της συναισθηματικά και κατόπιν τα υποβάλλει νοητικά. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες «η συνείδηση» έχασε σημαντικό μέρος της σπουδαιότητας της. Φαίνεται ότι ούτε η εξωτερική ούτε η εσωτερική εξουσία δεν παίζουν εξέχοντα ρόλο στη ζωή του ανθρώπου. Ο καθένας είναι απόλυτα «ελεύθερος» φτάνει να μην επεμβαίνει στις νόμιμες απαιτήσεις των άλλων. Αυτό όμως που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι πως η εξουσία αντί να εξαφανιστεί έγινε μάλλον αόρατη. Αντί της φανερής εξουσίας βασιλεύει η ανώνυμη εξουσία. καμουφλάρεται με την μορφή του δημόσιου αισθήματος, της επιστήμης της ψυχικής υγείας του κανονικού ρυθμού της κοινής γνώμης. Δε ζητά τίποτα άλλο εκτός από τα αυτονόητο. Φαίνεται πως δεν ασκεί πίεση παρά ήπια πειθώ. Είτε η μητέρα λέει στην κόρη της «Ξέρω πως δε θέλεις να βγεις με αυτό το αγόρι είτε μια διαφήμιση διαλαλεί¨ «Καπνίστε αυτή τη μάρκα τσιγάρου θα σας αρέσει η φρεσκάδα του» πρόκειται για την ίδια ατμόσφαιρα ραφινάτης υποβολής που διαποτίζει ουσιαστικά όλη την κοινωνική ζωή μας. Η ανώνυμη εξουσία είναι πιο αποτελεσματική από τη φανερή εξουσία γιατί κανείς δεν υποπτεύεται πως του δίνεται μια διαταγή που πρέπει να εκτελέσει.»1

1 ΠΗΓΗ « ΕΡΙΧ ΦΡΟΜ Ο ΦΟΒΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» {ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΟΥΚΟΥΜΑΝΗ}